Na afloop van het Formule 1-seizoen 2023 vertrekt Franz Tost na maar liefst achttien jaar als teambaas van AlphaTauri en voorloper Toro Rosso. Van de huidige teambazen zit alleen Christian Horner langer in het zadel: de voorman van Red Bull Racing begon daar in 2005 als eindverantwoordelijke. Sindsdien heeft het Italiaanse team niet dezelfde prestaties afgeleverd als de grote broer, maar dat was ook niet de intentie. De focus van AlphaTauri en eerder Toro Rosso heeft altijd gelegen op het opleiden van jonge coureurs. Dat heeft met Sebastian Vettel en Max Verstappen twee F1-wereldkampioenen van Red Bull opgeleverd, terwijl andere voormalig coureurs van het team ofwel in F1 belandden, ofwel succesvol werden in andere raceklassen als de Formule E of het World Endurance Championship.

Statistisch gezien springen twee resultaten eruit in de periode dat Tost aan het roer van AlphaTauri heeft gestaan. Dat zijn de zeges in de Italiaanse Grand Prix, in 2008 met Vettel en twaalf jaar later met Pierre Gasly. Toch kijkt Tost zelf liever verder dan de individuele prestaties door het grotere plaatje in ogenschouw te nemen. Zo is hij erin geslaagd om een sterke organisatie op de fundamenten van het voormalige Minardi te bouwen. Gevraagd naar de hoogtepunten in zijn tijd bij het team zegt de Oostenrijker dan ook: “Toen Dietrich Mateschitz mij opbelde en zei dat ik naar Italië zou gaan. En toen ik daar aankwam en zag hoe het eruit zag, want ik kon niet geloven dat dit de infrastructuur van een F1-team was.”

“En daarna het opbouwen van het team. Weet je, het was niet één hoogtepunt. Het was een fantastische tijd om samen het team op te bouwen, eerst Toro Rosso en daarna AlphaTauri. En ik moet zeggen dat Italië, en in het bijzonder Emilia-Romagna en Faenza, een fantastisch gebied is”, vervolgt Tost. “Je hebt hier heel goed en enthousiaste mensen. Ze hebben passie voor F1 en houden ervan om te werken. Het was een voorrecht om alles samen met deze mensen op te bouwen. Er is dus niet één hoogtepunt. Natuurlijk kan iemand zeggen dat de twee overwinningen in Monza goed waren, maar voor mij is het alles in het algemeen. En ook om te zien dat het team succesvol heeft gewerkt.”

Franz Tost, Team Principal, Toro Rosso, and Max Verstappen, Toro Rosso

Photo by: Steven Tee / Motorsport Images

“Mateschitz vertelde dat we jonge coureurs moesten opleiden. Als je dan ziet dat Vettel races en kampioenschappen heeft gewonnen, evenals Max Verstappen. En als je ziet dat Daniel Ricciardo races heeft gewonnen, net zoals Carlos Sainz en Pierre Gasly dat hebben gedaan, dan is dat goed. Dat geldt ook als je ziet hoe Yuki [Tsunoda] zich nu ontwikkelt en dat [Nyck] de Vries er ook gaat komen. Dat geeft het team een goed gevoel.” Toch wil dat niet zeggen dat Tost ook echt trots is op het feit dat hij een rol heeft gespeeld in de carrières van deze coureurs. “Ik hou niet van het woord ‘trots’. Ik heb geen reden om ergens trots over te zijn. Het is het team, en het team heeft heel goed werk geleverd”, legt hij uit.

Makkelijk is het echter ook niet geweest. Zo verklaart Tost dat het werken met en opleiden van jonge coureurs veel gecompliceerder is dan men denkt en veel meer werk met zich meebrengt. “Onze engineers, en in het bijzonder de data engineers en race engineers, brengen veel tijd door met jonge coureurs. Ze zitten bij elkaar, analyseren de races en analyseren de vrije trainingen en kwalificaties. Daar wordt veel energie in gestoken en daarom moet ik het team en de engineers bedanken voor hun goede werk.”

Nieuwe structuur bereidt AlphaTauri voor op toekomst

Vlak voor de GP van Azerbeidzjan ontstonden de eerste geruchten dat Ferrari’s racing director Laurent Mekies voor een terugkeer bij AlphaTauri zou staan. In welke rol was nog onduidelijk, maar met logica viel te beredeneren dat dit alleen in de functie van teambaas zou kunnen zijn. In dat geval zou Tost moeten vertrekken. Op verzoek van de 67-jarige teambaas werd kort voor het raceweekend in Baku gehaast een persbericht verstuurd om een einde te maken aan de geruchten. Dat vertrek zou er inderdaad aankomen, maar op een gecontroleerde manier en aan het einde van het seizoen 2023. Tost had besloten dat het tijd was om met pensioen te gaan, waarbij Mekies hem inderdaad gaat vervangen zodra Ferrari hem vrijgeeft. De Fransman gaat dan werken aan de zijde van nieuwe CEO Peter Bayer, die overkomt van de FIA.

2008 Italian Grand Prix – Sunday Race

Tost geeft aan dat hij zelf het besluit heeft genomen om te vertrekken, iets wat hij zelfs met Mateschitz heeft besproken voordat de Red Bull-eigenaar in 2022 overleed. Tegelijkertijd was het voor AlphaTauri ook tijd voor verandering, zeker in het licht van de reorganisatie in het tijdperk na Mateschitz. Daarin moet het tweede F1-team van Red Bull zijn bestaan rechtvaardigen. “Toen in jonger was, zei ik altijd tegen mezelf dat je jezelf niet moet vastplakken aan je leidinggevende positie. Je moet die juist overdragen aan jongere mensen die slimmer, creatief en gemotiveerd zijn”, stelt Tost. “Nu ik de 70 benader, is het tijd om afscheid te nemen. Ik hou van F1, maar er moet een einde komen aan het verhaal. De oplossing met Peter Bayer als CEO en Laurent Mekies geeft ons twee geweldige mensen die mij gaan vervangen. Ik denk dat dit het juiste moment is om F1 te verlaten.”

Ondanks zijn terugtreden als teambaas blijft Tost in de toekomst als consultant verbonden aan AlphaTauri. Wel benadrukt hij dat hij zich niet gaat bemoeien met de nieuwe eindverantwoordelijken. “Ik ben niet iemand die over de schouders meekijkt met wat Peter en Laurent doen. Ze zijn echt heel goed en ze weten waar ze mee bezig zijn”, verklaart hij, om daarna te benadrukken dat hij vooral een rol voor zich weggelegd ziet bij de overdracht aan de nieuwe eindverantwoordelijken. “Het is ook belangrijk dat het team een stap zet om op het volgende niveau te komen. Dit is een persoonlijk verlangen, een wens van mijn kant. Ik zit hier nu achttien jaar en het was altijd mijn intentie om nieuwe mensen en nieuwe ideeën te brengen. F1 ontwikkelt zich razendsnel. Zij kijken anders tegen zaken aan en zo hoort het ook. Ik ben ervan overtuigd dat zij het veel beter kunnen doen dan ik, daarom is het beter dat ik mijn mond houd.”

Met de nieuwe opzet gaat AlphaTauri diverse andere teams achterna door een technisch geschoolde teambaas aan te stellen naast een CEO die zich meer bezighoudt met de zakelijke en politieke kanten van het team. “Dit is denk ik een goede opzet”, zegt Tost over de aanstaande verandering. “Je hebt dan iemand die zich concentreert op de technische zaken en een tweede persoon die bezig is met de organisatie, marketing en de strategie voor de toekomst.” Alles in één functie laten samenkomen is anno 2023 wellicht te veel van het goede volgens Tost, ook omdat F1 jaarlijks meer dan twintig races afwerkt. “Het is dus beter om een CEO en teambaas te hebben, want je moet de structuur voor de toekomst opzetten. Het racen zelf is zo’n intensieve klus, dat het beter is om het te verdelen over twee personen.”

Franz Tost, Team Principal, AlphaTauri, with Laurent Mekies, Sporting Director, Ferrari

Photo by: Sam Bloxham / Motorsport Images

Lof van coureurs over samenwerking met Tost

De coureurs die met Tost hebben samengewerkt, hebben het niet altijd even makkelijk gehad. Net als Helmut Marko is hij iemand die precies zegt wat hij denkt. Toch zijn de coureurs enorm positief over zijn manier van werken. “Ik heb iets meer dan een jaar met Franz gewerkt. Vooral aan het begin van je carrière is het goed om iemand als Franz om je heen te hebben”, zegt Verstappen. “Hij hielp me in het begin heel veel, gaf me advies en deelde ook zijn ervaringen. Iedereen die debuteert, wil in korte tijd veel bereiken, maar soms is het belangrijk om rustiger te worden. Dat soort gesprekken met hem hebben me veel opgeleverd. In zijn lange tijd bij Toro Rosso en AlphaTauri heeft hij veel talent zien doorstromen naar het hoofdteam. Het is een geweldige carrière. Iedereen vindt het jammer om hem te zien vertrekken, maar na zoveel jaar in F1 is het moment daar om meer tijd door te brengen met je familie.”

Ook huidige Williams-coureur Alexander Albon is vol lof over Tost. “Ik mag Franz enorm als persoon. Hij is een racer pur sang. Ik vond hem erg technisch in zijn aanpak en omdat hij zoveel nieuwkomers in zijn team heeft gehad, wist hij absoluut wat een coureur nodig had”, vertelt de Britse Thai. “Ik heb nog geen zes maanden doorgebracht in het team. Hij liet me echt begrijpen wat ervoor nodig is om F1-coureur te zijn en hij heeft me er bijna voor geprepareerd, want als je vanuit F2 komt, besef je eigenlijk niet wat er komen gaat. Hij heeft die ervaring echter al met heel veel mensen en coureurs gehad.” Carlos Sainz geeft eveneens aan dat hij veel respect heeft voor Tost en het werk dat hij leverde. “Hij is zo lang onderdeel van het team geweest en er zijn zoveel jonge coureurs in het team gekomen, eerst bij Toro Rosso en later AlphaTauri. Hij heeft iedereen geholpen om betere coureurs, betere professionals én betere mensen te worden.”

Franz Tost, Team Principal, Scuderia AlphaTauri, in the team principals Press Conference

Photo by: FIA Pool

Voor Tost breekt na 2023 dus een nieuwe periode aan waarin hij zich niet langer dagelijks bezig zal houden met het runnen van een F1-team. Het geeft hem niet alleen de kans om meer tijd door te brengen met familie, maar ook om een oude liefde weer op te pakken: skiën. “Toen ik jong was, deed ik altijd mee aan skiwedstrijden. Maar de laatste twintig, dertig jaar heb ik amper tijd gehad om op de latten te staan. De laatste drie jaar heb ik zelfs geen dag kunnen skiën. Waarom? Kijk naar onze kalender”, aldus Tost. “We komen eind november, begin december terug, maar meestal ligt er in december nog geen sneeuw. De beste tijd om te skiën is februari en maart, maar dan testen we. Daarna gaan we naar Bahrein, dit jaar gevolgd door Saudi-Arabië en Melbourne, en daarna zit het skiseizoen erop. Daarom heb ik gewoon geen tijd…”